Ten artykuł pochodzi z archiwalnego Android Magazine 12/2012
W połowie listopada tego roku miała miejsce premiera rozwiązań marki See You dla niewidomych i niedowidzących. Mowa m.in. o telefonii komórkowej i smartfonie w pełni obsługiwanym głosowo, które są dostosowane do osób ze słabym wzrokiem. Miałem nadzieję nie tylko przeprowadzić wywiad z Marcinem Łapą – prezesem See You Mobile – ale i też na własnej skórze sprawdzić, jak Galaxy Nexus może być obsługiwany wyłącznie głosowo, czy to działa i jak może być pomocny osobom z niepełnosprawnością wzrokową.
Bartosz Dul: Dlaczego nazwa See You? Czy to nie trochę nazbyt przewrotna nazwa dla niewidomych?
Marcin Łapa: Osoby niewidome czują się wykluczone w społeczeństwie. Nazwa miała być przewrotna, bo chcemy pokazać, że te osoby nie muszą się tak czuć. See You to „do zobaczenia”, skracamy dystans do siebie. Nasze hasło to „Powiedz, usłysz, zobacz”. To „zobacz” jest przenośnią, efektem, który pozwala osobom wykluczonym poczuć się lepiej, w przenośni zobaczyć to, co widzą inni na co dzień.
BD: Czym są See You Mobile, See You Phone i See You Platform?
MŁ: Głównym produktem jest See You Phone, gdzie na poziomie systemu operacyjnego wprowadziliśmy zmiany, by był on dostępny dla osób niewidomych czy niedowidzących. W Polsce jest 900 tys. osób, które mają problem ze wzrokiem i nie mogą korzystać z urządzeń mobilnych. Te rozwiązania są dla nich.
W tym czasie Marcin Łapa wyciągnął przy mnie zwykłego Galaxy Nexusa, podłączył go do laptopa i zaczął mu wgrywać od zera system See You z poziomu recovery. See You Mobile to wirtualny operator sieci komórkowej, dostosowany do osób niewidomych. Wydzierżawiliśmy usługi od Orange. Najważniejszą usługą dodatkową w See You Mobile jest prywatny asystent. Wystarczy wypowiedzieć „asystent”, by połączyć się z osobą fizyczną, która może pomóc zamówić bilet na samolot, zarezerwować stolik w restauracji itp. Nie ma tu umowy lojalnościowej, klient może w dowolnym momencie zrezygnować z abonamentu. Wprowadziliśmy też abonament za złotówkę (dystrybucja pre-paid nie miałaby sensu), który rozliczany jest z tego, co abonent wydzwoni. Cena minuty połączenia czy SMS-a jest praktycznie taka sama jak w zwykłym abonamencie, choć oczywiście abonament jest nieco bardziej opłacalny.
See You Platform to planowana na przyszły rok platforma, którą będzie można wgrać na każdy smartfon z Androidem. Dzięki temu będzie można na dowolnym telefonie z Androidem osiągnąć ok. 80% funkcjonalności z See You Phone.
Jest jeszcze See You Apps. To podzielenie tej platformy na aplikacje, które będą dostępne w Google Play. Np. Notatnik Głosowy, Lupa Optyczna, Wysyłanie SMS.
BD: Skąd pomysł na See You Mobile?
MŁ: Moja mama jest osobą bardzo słabo widzącą. Na co dzień żyłem z jej problemami. W zeszłym roku zrobiliśmy kilka aplikacji-prototypów, które teraz połączyliśmy w jeden system. Moja mama nigdy wcześniej nie wysłała SMS-a, a dzięki tym usługom głosowym wreszcie może korzystać z przecież tak podstawowej i popularnej usługi telefonicznej. Apetyt rośnie w miarę jedzenia – pomyśleliśmy, że można skoncentrować się nie tylko na usługach, ale i bardziej kompleksowo. Pomyśleliśmy o asystentach, sieci komórkowej i wielu innych usługach, które nie są bezpośrednio związane z technologią, ale mogą pomóc osobom niewidomym czy niedowidzącym (m.in. ubezpieczeniu).
BD: Jakie funkcje dla niewidomych są im najbardziej przydatne?
MŁ: Bazą są wszystkie komendy głosowe czy organizacyjne. Dla niewidomych są funkcje specjalistyczne, coś nad czym będziemy pracować od stycznia – np. specjalistyczna lupa z OCR-owaniem tekstu (ang. Optical Character Recognition), odtwarzacz audio (z obsługą zamkniętego formatu wydawniczego Daisy dla niewidomych).
Nie ma odzewu w sprawie konkretnych funkcji, jest radość z ogólnej obsługi telefonu głosem i ułatwień czy komfortu, który telefon z takimi funkcjami wprowadził. Jednak wśród osób widzących i niedowidzących dużą popularnością cieszy się notatnik z dyktowaniem głosowym, który działa naprawdę dobrze. Sam go używam w samochodzie, do zapisywania co ważniejszych notatek.
W trakcie wywiadu, system See You wgrał się na Galaxy Nexusa. Marcin Łapa wspomniał o łatwej obsłudze głosowej nie tylko wiadomości SMS, ale i Facebooka czy nawet Twittera. Komendy „zadzwoń do” czy „wyślij wiadomość” mogą na fanach technologii nie robić większego wrażenia. Co innego głosowa obsługa portali społecznościowych. Podwójne tapnięcie ekranu, komenda „Facebook”, następnie „przeczytaj tablicę”. System przeczytał datę wysłania ostatniego posta, imię i nazwisko wysyłającego. „Lubię!” i post został zlajkowany.
Wziąłem do ręki Nexusa. „See You”, „Twitter”. Po zalogowaniu się postanowiłem wysłać swojego pierwszego tweeta za pomocą oprogramowania dla niewidomych. Telefon zrobił to bezbłędnie, czego dowodem jest ten oto tweet na mojej tablicy.
BD: Dlaczego uważa się Androida za system najmniej sprzyjający osobom niedowidzącym czy niewidomym?
MŁ: Standardowy system TalkBack działał słabo i spowalniał system. Nie pozwalał na przeglądanie menu czy na korzystanie z innych, bardziej zaawansowanych funkcji. See You pozwala na dużo więcej i dużo, dużo łatwiej.
BD: Dlaczego stworzono See You Phone, skoro będzie można skorzystać z oprogramowania See You Platform na dowolnym Androidzie?
MŁ: Trudno przenieść wszystkie funkcje. Zejście do poziomu całej platformy optymalizuje całe działanie. Do obecnego programu możemy zdalnie doinstalować aktualizacje z nowymi funkcjami czy aplikacjami (aktualizacja jest uruchamiana raz w tygodniu). Kupując See You Phone mamy pewność, że dostajemy kompleksowe rozwiązanie obsługi telefonu przez niewidomych, które jest na bieżąco rozwijane. Platforma doinstalowana do poszczególnych telefonów niestety nie pozwoli na to w 100%, ponieważ każdy telefon z Androidem wygląda inaczej. Inne są aplikacje, inne nakładki ingerujące w system. Nawet obsługa poszczególnych podstawowych funkcji wygląda zupełnie inaczej u każdego producenta (korzystanie z kalendarza, aplikacji do poczty itd.), co trochę utrudnia implementację systemu.
BD: Dlaczego na See You Phone wybrano akurat deweloperskie urządzenie, jakim jest Samsung Galaxy Nexus?
MŁ: Wybraliśmy Samsunga Galaxy Nexusa właśnie dlatego, że to urządzenie deweloperskie. Do naszej platformy potrzebne są źródła systemu, odpowiednie sterowniki. Google stworzyło otwarty telefon i otwarty system, z którego z łatwością mogliśmy skorzystać. Producenci innych urządzeń, nawet ci tańsi na rynku, nie byli w stanie nam tego zapewnić. Galaxy Nexus był więc naturalnym i idealnym wyborem.
Prawdę mówiąc, decyzja nie dziwi mnie ani trochę. Producenci nie są skorzy do współpracy, udostępniania swoich kodów źródłowych, a nawet sterowników, kluczowych w przypadku takiego See You. Galaxy Nexus to otwarte urządzenie z otwartym systemem i jako jedyne pozwala na integrację takich rozwiązań.
BD: Czy planowane jest wykorzystanie innego telefonu z Androidem do stworzenia See You Phone, np. LG Nexus 4, który jest tańszy i lepszy?
MŁ: Jesteśmy gotowi na przejście platformy na LG Nexusa 4, jeśli nie będzie żadnego problemu – takie są plany. Smartfon będzie tańszy, choć oczywiście nasze oprogramowanie kosztuje. Cena wynosi 1000 zł i wbrew pozorom nie jest wysoka. W przypadku Symbiana sama tylko funkcja nagłaśniania menu kosztuje blisko 1500 zł. My oferujemy kompleksową usługę, a telefony sprowadzamy i kupujemy sami. Cena końcowa to cena telefonu plus oprogramowanie i nie da się tego obejść.
BD: Jakie jeszcze smaczki technologiczne czekają na niewidomych?
MŁ: Poruszamy się w świecie science-fiction, ale tak naprawdę to już jest rzeczywistość, z której można korzystać.
Mamy w przygotowaniu np. okulary, które rejestrują obraz przez kamerę, ostrzegają przed przeszkodami i mogą wysyłać informacje do telefonu, który je zinterpretuje. Np. przeczyta gazetę, rozpozna obiekt.
Dostęp do audiobooków – integracja z dostawcami. Wyobraź sobie, że wypowiadasz tytuł, książka się ściąga, a opłata może zostać naliczona do rachunku See You Mobile.
W tym momencie rozmawiamy z producentami w kwestii oznaczania kodów kreskowych. Osoby widzące znajdą je z łatwością. Chcemy, by był jeden punkt brailowski znajdujący się w kodzie kreskowym tak, by osoba niewidoma mogła go zlokalizować. Następnie będzie mogła namierzyć go telefonem, by ten określił, co to za produkt i jaka jest jego cena. W tym celu chcemy współpracować z hipermarketami.
Przy tej okazji działamy nad rozwinięciem wykorzystania NFC, który ułatwiłby niewidomym zakupy. Jedno machnięcie i urządzenie mówi nam, co i za ile zostało kupione. Niewidomy, po powrocie do domu, nie musiałby się pytać osoby widzącej, czy na pewno kupił co trzeba i czy rachunek się zgadza.
BD: Bardzo dziękuję za poświęcony mi czas.
MŁ: Ja również dziękuję.